Sztuczna inteligencja (AI) zrewolucjonizowała proces tworzenia publikacji naukowych. Dzięki nowoczesnym narzędziom AI naukowcy mogą szybciej analizować literaturę, tworzyć treści, zarządzać cytowaniami oraz dbać o unikalność swoich prac.
💡Translmed Publishing Group przygotowało kompleksowe zestawienie użytecznych narzędzi AI (Tabela 1) wraz z ich funkcjami, które wspierają różne etapy pracy badawczej. Tabela 2 przedstawia informacje o wytycznych dotyczących wykorzystania narzędzi AI, które zostały zebrane na podstawie danych dostępnych na stronach wydawnictw naukowych. Warto jednak pamiętać, że te wytyczne mogą ulegać zmianom wraz z rozwojem technologii i wdrażaniem nowych regulacji. Dlatego przed zastosowaniem narzędzi AI w procesach naukowych, takich jak recenzowanie czy pisanie publikacji, należy każdorazowo sprawdzić aktualne zasady obowiązujące w docelowym czasopiśmie.
📚 Więcej szczegółowych informacji znajdziesz w naszej publikacji [DOI]
🛠️ Jak wybrać odpowiednie narzędzie?
Tabela 1 zawiera podział narzędzi AI według ich zastosowania, co pozwala łatwo dopasować je do specyfiki Państwa pracy badawczej oraz wytycznych czasopism naukowych.
⚠️ Ograniczenia AI
Pomimo wielu korzyści, jakie oferuje sztuczna inteligencja, należy pamiętać o jej istotnych ograniczeniach. Każde zastosowanie narzędzi AI wymaga świadomego podejścia i uwzględnienia ich możliwości oraz ograniczeń.
• Błędy i halucynacje: Niektóre chatboty wymyślają fakty w 30% przypadków, tworząc informacje, które nie istnieją, dlatego kluczowe jest ich sprawdzanie i weryfikacja. • Nieścisłości w cytowaniach: Narzędzia AI mogą generować błędne lub nieistniejące odniesienia w zakresie od 30% do 90%, co podważa wiarygodność publikacji. • Ryzyko wycieku danych: Przechowywanie informacji w chmurze wiąże się z ryzykiem ich nieautoryzowanego dostępu przez osoby trzecie, co może prowadzić do ujawnienia wyników badań przed ich publikacją. • Brak kontekstu: AI może nie rozumieć specyfiki naukowego języka, co prowadzi do niespójności w treściach. • Błędy gramatyczne: AI czasami generują błędy w składni, zwłaszcza w bardziej złożonych zdaniach. • Zależność od jakości źródłowego tekstu: Jakość tłumaczenia lub korekty spada, jeśli tekst źródłowy jest niejasny, niespójny lub zawiera błędy. • Ograniczenia w danych treningowych: Modele AI mogą nie być odpowiednio przeszkolone na danych naukowych, co skutkuje brakiem precyzji. • Ryzyko plagiatu: AI może przypadkowo generować treści zbliżone do istniejących publikacji, co wymaga szczególnej ostrożności ze strony autorów. • Problemy etyczne: Nieodpowiednie wykorzystanie AI może prowadzić do naruszenia standardów etycznych w publikacjach naukowych. • Potrzeba nadzoru ludzkiego: Aby zapewnić dokładność tłumaczenia i korekty wykonane przez AI wymagają weryfikacji przez człowieka. • Koszt: Często wymaga regularnych subskrypcji, które generują stałe koszty. Może to stanowić barierę dla instytucji i osób dysponujących ograniczonym budżetem.
🔍 Ogólne zasady korzystania z narzędzi AI:
Zgodnie z wytycznymi stworzonymi przez COPE, WAME i JAMA Network, użytkowanie narzędzi AI w publikacjach naukowych powinno podlegać następującym zasadom:
- Zakaz uznawania AI jako autorów: Narzędzia sztucznej inteligencji nie mogą być dodane jako autorzy publikacji. AI nie jest w stanie ponosić odpowiedzialności za treść publikacji, zarządzać konfliktami interesów ani podpisywać umów związanych z prawami autorskimi.
- Obowiązek ujawniania użycia AI: Autorzy, którzy korzystają z narzędzi AI w swoich pracach, są zobligowani do ujawnienia tego faktu w sekcji „Materiały i Metody”. Powinni dokładnie określić, jakie narzędzie było używane i w jaki sposób.
- Pełna odpowiedzialność autorów: Autorzy publikacji pozostają w pełni odpowiedzialni za ich treść, w tym za fragmenty przygotowane przy użyciu narzędzi AI.
- Wymóg zgodności z etyką: Autorzy muszą dopilnować, aby treść publikacji spełniała wszystkie standardy etyczne.
Tabela 1
| Cel | Narzędzie AI | Funkcje |
| Przegląd literatury | SciSpace, Microsoft Copilot, PDFgear Copilot | usprawniają badania naukowe, analizując i podsumowując prace, wykrywając błędy oraz sugerując poprawki |
| Trinka | poprawia gramatykę, styl i klarowność tekstów akademickich | |
| ChatPDF | analizuje dokumenty PDF, wydobywa kluczowe informacje i tworzy streszczenia | |
| Consensus | analizuje dokumenty PDF, wydobywa kluczowe informacje i tworzy streszczenia. Consensus przeszukuje ponad 200 milionów artykułów naukowych i wskazuje zgodność naukową w tematach dzięki funkcji „Consensus Meter” | |
| Scite | ocenia kontekst cytowań, wspomagając ocenę wiarygodności i wpływu badań | |
| Research Rabbit | tworzy mapy cytowań i identyfikuje powiązane publikacje, wizualizując sieci współautorstwa | |
| Semantic Scholar, Elicit | analizują miliony prac naukowych, podsumowują je, wyodrębniają cytaty i organizują dane w czytelnej formie | |
| Clarivate | poprzez bazę „The Web of Science”, dostarcza kompleksowych danych referencyjnych i cytowań | |
| Tworzenie treści | BioloGPT | specjalizuje się w biologii, zapewniając dokładność dzięki precyzyjnemu cytowaniu źródeł, generowaniu nowych hipotez i krytycznemu podejściu do eliminacji uprzedzeń badawczych |
| GPT-4 | najbardziej zaawansowany multimodalny model OpenAI, efektywnie generuje tekst i wyróżnia się w obsłudze języków innych niż angielski | |
| DeepAI Text Generator | oferuje różnorodne funkcje, takie jak generowanie tekstu, uzupełnianie zdań i przewidywanie kontekstowo odpowiednich treści, przekształcając dane wejściowe w spójny tekst | |
| Zarządzanie cytowaniami | Trinka, Semantic Scholar, Scite | zarządzanie cytowaniami |
| Mendeley | oferujący inteligentne sugestie cytowań, funkcje odkrywania badań oraz spersonalizowane rekomendacje artykułów na podstawie nawyków czytelniczych. Narzędzie integruje się z czasopismami Elsevier, zapewniając dostęp do nowych publikacji oraz udostępnia platformę społecznościową dla badaczy | |
| Zotero | oprogramowanie open-source, które płynnie współpracuje z przeglądarkami internetowymi, wspiera tworzenie notatek, organizację referencji oraz generowanie bibliografii w różnych stylach. Dodatkowo oferuje inteligentne rekomendacje podczas przeglądania stron internetowych | |
| EndNote | zaawansowane narzędzie do zarządzania referencjami i cytowaniami, z funkcjami inteligentnego dopasowywania cytowań oraz zaawansowanej współpracy nad projektami | |
| Korekta i optymalizacja | Wordvice AI | poprawia gramatykę, pisownię, interpunkcję i styl, pomaga w parafrazowaniu, tłumaczeniu oraz streszczaniu dokumentów |
| Grammarly | oferuje zaawansowane sugestie dotyczące gramatyki i stylu, szczególnie przydatne w pisaniu prac naukowych | |
| Hemingway Editor | zwiększa czytelność tekstu i upraszcza język, jednocześnie zachowując klarowność. | |
| QuillBot | wspiera użytkowników w tworzeniu, poprawianiu i parafrazowaniu treści | |
| Underleaf | skupia się na korekcie gramatyki, ulepszaniu stylu oraz dostosowywaniu treści do wymogów tekstów akademickich | |
| Formatowanie tekstu | Cite This For Me, Zotero, Scribbr | oferują generator cytowań w różnych formatach |
| SciSpace i Underleaf | wspierają zadania związane z formatowaniem dokumentów | |
| Weryfikacja oryginalności | iThenticate | wykrywa plagiat i treści generowane przez AI |
| Turnitin, Copyscape, Crossref Similarity Check, ZeroGPT, Originality.AI, SciSpace AI Detector, Content at Scale AI Detector oraz GPT-2 Output Detector | narzędzia do analizy unikalności treści i wykrywania plagiatu | |
| Weryfikacja retrakcji | WithdrawXiv | pierwsza baza danych dotycząca wycofanych prac. Baza ta wspiera naukowców w utrzymaniu integralności naukowej, poprawie kontroli jakości, rozwijaniu systemów automatycznej weryfikacji, rozwiązywaniu problemów etycznych i edukowaniu nowych badaczy |
| Pisanie i ocena recenzji | Eliza | sugeruje ulepszenia recenzji, poleca odpowiednie odnośniki literaturowe, tłumaczy recenzje napisane w innych językach na angielski |
| Review Assistant | wspiera recenzentów w procesie recenzji | |
| Veracity | sprawdza poprawność cytatów i analizuje ich zgodność z treścią artykułu | |
| Alchemist Review | podsumowuje kluczowe wyniki i metody publikacji, ocenia nowatorskość badań, weryfikuje cytowania w bezpiecznym środowisku, które chroni poufność manuskryptów i własność intelektualną autorów | |
| Paper-Wizard | generuje automatyczne recenzje manuskryptów, sprawdza szczegóły metodologiczne i statystykę |
Tabela 2 przedstawia informacje na temat wytycznych dotyczących użycia narzędzi AI w publikacjach naukowych oraz polityki wydawnictw. Warto pamiętać, że te wytyczne mogą ulegać zmianom. Dlatego należy każdorazowo sprawdzić aktualne zasady obowiązujące w docelowym czasopiśmie.
| Wydawnictwo/Nazwa organizacji | Dozwolone | Niedozwolone |
| Elsevier | Nie zezwala na używanie AI do tworzenia recenzji | |
| Cell Press | Nie zezwala na używanie AI do tworzenia recenzji | |
| Wiley | zezwalają na ograniczone użycie AI przy tworzeniu recenzji | zakazują przesyłania rękopisów do Internetu przy tworzeniu recenzji |
| Springer Nature | zezwalają na ograniczone użycie AI przy tworzeniu recenzji | zakazują przesyłania rękopisów do Internetu przy tworzeniu recenzji |
| AGU, Elsevier, JAMA, PLOS, PNAS, Sage, Science, Springer Nature, Taylor & Francis | zezwalają na użycie różnorodnych narzędzi AI pod warunkiem ujawnienia ich użycia |
Tabele do pobrania w postaci pliku PDF: DOKUMENT